عید غدیر خم مبارک

خطابه غدير بعنوان آينه تمام‏نماى ولايت اميرالمؤمنين‏عليه‏السلام بين تمام خطابه‏هاى اسلام ويژگيهايى دارد كه آن را بصورت منحصر بفرد درآورده است. اين اهميت باز مى‏گردد به متن خطبه و فضاى خاصى كه اين سخنرانى در آن انجام شده است.
مهمترين مقاصد حضرت در خطبه غدير را مى‏توان در موارد زير خلاصه كرد:
1 . نتيجه‏گيرى از زحمات 23 ساله رسالت با تعيين ادامه دهندگان اين راه.
2 . حفظ دائمى اسلام با جانشينانى كه از عهده اين مهم برآيند.
3 . اقدام رسمى براى تعيين خليفه كه از نظر قوانين ملل سنديت دارد.
4 . ترسيم خط مشى آينده مسلمين تا آخر دنيا.
5 . اتمام حجت بر مخالفان اسلام اعم از مقصرين و معاندين.
اين اهداف بلند در سايه شرايطى انجام شد كه شايسته ابديت غدير بود، و آن را بعنوان يك واقعه استثنايى در آورد. امام باقرعليه‏السلام مى‏فرمايد:
لَمْ‏يُنادِ بِشَىْ‏ءٍ مِثْلَ ما نُودِيَ بِالْوِلايَةِ يَوْمَ الْغَديرِ.(1)
هيچ حكمى مثل ولايت در غدير اعلام نشده است!
عظمت خاص غدير را در جهات زير مى‏توان ترسيم كرد:
1 . شرايطى كه براى ابلاغ اين اصل اعتقادى اسلام بر پا شد كه آن اجتماع بزرگ و شيوه خاص بيان و منبر، فقط در اين ماجرا بوده است. بخصوص مسئله وداع پيامبرصلى‏اللَّه‏عليه‏وآله با مردم حاكى از اين بود كه با اعلام ولايت اسلام از نظر دشمنان خارجى نفوذ ناپذير شده است.
2 . مسئله امامت فقط بصورت يك خبر و پيام و خطابه اجرا نشد، بلكه بعنوان حكم و فرمان اجرا گرديد، و با گرفتن بيعت از عموم مسلمانان و تعهد گرفتن از آنان اعلام شد.
3 . شرايط جغرافيايى غدير كه قبل از تقاطع جاده‏ها در جحفه و پيش از تفرق قبايل بوده است. همچنين توقف سه روزه در بيابانى داغ و شرايط زمانى حجة الوداع پس از ايام حج كه عظيم‏ترين اجتماع مسلمانان تا آن روز بود.
4 . مقام مخاطِب خطبه، و نيز حالت خاص مخاطَبين يعنى حاجيان، آن هم پس از اتمام حج و هنگام بازگشت، و نيز اعلام نزديكى رحلت پيامبرصلى‏اللَّه‏عليه‏وآله، چه آنكه حضرت 70 روز پس از اين سخنرانى از دنيا رحلت نمودند.
5 . خطاب خداوند كه: «اى پيامبر، ابلاغ كن آنچه از طرف خداوند بر تو نازل شده كه اگر ابلاغ نكنى رسالت خود را نرسانده‏اى»، كه در هيچيك از فرامين الهى چنين مطلبى گفته نشد.
6 . بيم پيامبرصلى‏اللَّه‏عليه‏وآله از كارشكنى‏هاى منافقين، و دستور قاطع الهى بر لزوم ابلاغ حكم ولايت و امامت براى آينده مسلمين، از خصوصيات ابلاغ اين حكم الهى بود.
7 . ضمانت الهى بر حفظ پيامبرصلى‏اللَّه‏عليه‏وآله از شرّ دشمنان در خصوص اين ابلاغ و رسالت كه در هيچيك از احكام الهى چنين ترسى نبود و چنين ضمانتى انجام نشد.
8 . مفاهيم بلند و حساسى كه در تبيين مقام ولايت در متن خطبه فرمودند و معناى دقيق آن را به روشن‏ترين وجهى بيان نمودند.
9 . مراسم خاصى كه قبل و بعد از خطبه واقع شد كه بيعت و عمامه «سحاب» و تهنيت از نمونه‏هاى آن است و دلالت بر اهميت ويژه اين ماجرا مى‏نمايد.
10 . خطاب خداوند كه: «امروز دين شما را كامل كردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم»، كه تا آن روز مشابه آن را هم نفرموده بود.
11 . توجه خاصّ ائمه‏عليهم‏السلام به سخنان پيامبرصلى‏اللَّه‏عليه‏وآله در غدير، و بخصوص كلام اميرالمؤمنين و حضرت زهراعليهماالسلام كه فرمودند: «روز غدير خم براى كسى عذرى باقى نگذاشت».(2) همچنين اهتمام علما به تفصيل مباحث مربوط به غدير به تبعيت از ائمه‏عليهم‏السلام بعنوان ريشه اصيل ولايت و امامت، بيانگر ارزش اعتقادى آن در طول تاريخ است.
12 . سند و شيوه نقل اين حديث از نظر حديثى، تاريخى، كلامى و ادبى، و همچنين فراگيرى و راهيابى آن به قلوب مردم، در ميان روايات ولايت بى‏مانند است. محققان تواتر اين حديث را به اثبات رسانده، و همه مسلمانان با هر فرقه و مسلكى كه دارند به درستى اين حديث اعتراف كرده‏اند.
همه اينها حاكى از اهميت ويژه غدير در فرهنگ اسلام است، و به ما هشدار مى‏دهد كه اين اصل اعتقادى شيعه را با تمام هستى خويش پاس بداريم.
برای خواندن متن اصلی اینجا کلیک نمایید